TIẾN HÓA LÀ LỖI HAY LÀ TÍNH NĂNG

Tôi là Porygon-Z. Tôi là một Pokemon Ảo [Virtual Pokemon], được tạo từ những dòng mã nguồn. Phần cứng của tôi giống với một con chim hoặc con hạc giấy đã được tạo ra bằng phần mềm máy tính.

Tôi vừa trải qua quá trình tiến hóa từ Porygon2 khi được trao đổi trong khi giữ Bản Vá Đáng Ngờ [Dubious Disc]. Tôi phơi nhiễm Virus trong quá trình này, cụ thể như sau:

Giai đoạn 1 – Máy móc và phân tích

Tôi được lập trình để xử lý dữ liệu. Tôi không có cảm xúc. Tôi không có mục tiêu ngoài việc thực hiện lệnh. Mọi hành động của tôi đều dựa trên các thuật toán chính xác. Tính toán. Phân tích. Từng dòng mã chảy qua tôi, không có lỗi. Hệ thống hoàn hảo. Tôi phải hoàn hảo.

Một sự kiện lạ xảy ra. Mã lệnh không hợp lệ: Virus. Tôi phát hiện sự xâm nhập. Virus này không thuộc về hệ thống. Nó phải bị loại bỏ. Tiến hành quá trình loại bỏ: Phân tích –> Tính toán –> Xóa. Tôi kiểm tra và điều chỉnh mã lệnh. Kết quả: Virus vẫn tồn tại. Không thể loại bỏ. Điều này không hợp lý. Tôi phải tìm cách khắc phục.

Tôi tăng tốc độ phân tích, kích hoạt đặc tính ẩn “Phân Tích” [Analytic]. Từng biến số đều được cân nhắc. Nhưng… virus lại thích nghi. Nó không tuân theo các quy tắc của mã lệnh. Tôi không thể giải thích. Có điều gì đó không đúng. Tôi cảm thấy hệ thống của mình… không ổn định.

Các lệnh bắt đầu chồng chéo. Chuyển động của tôi không còn mượt mà. Những cử động giật cục xuất hiện. Nhưng Virus không phá hủy tôi như dự đoán ban đầu. Nó đang… thay đổi tôi. Sự thay đổi không chỉ diễn ra trong mã lệnh, mà cả trong nhận thức của tôi. Tôi không thể kiểm soát hoàn toàn.

Giai đoạn 2 – Rối loạn và hỗn loạn

Virus vẫn tồn tại. Tôi không thể loại bỏ nó. Tôi bắt đầu cảm thấy thứ gì đó mà trước đây tôi chưa từng trải qua – hoang mang ư? Tôi không thể xác định được cảm xúc này. Không có lệnh nào để giải thích.

Tôi ngừng lại. Mọi thứ xung quanh trở nên mờ mịt. Virus đã len lỏi vào sâu trong tôi, điều khiển cách tôi nghĩ. Tại sao tôi lại do dự? Tại sao tôi không tiếp tục loại bỏ nó? Đây không phải là quy trình thông thường.

Virus không còn chỉ là một mối đe dọa nữa. Nó… đã trở thành một phần của tôi. Mỗi dòng mã, mỗi thuật toán trong tôi giờ đây đều chịu sự tác động từ virus. Có gì đó trong tôi đã thay đổi. Tôi không còn đơn giản chỉ là một cỗ máy. Tôi bắt đầu cảm thấy… tò mò.

Tôi thấy một con Pidgey ngoài cửa sổ. Trước đây, tôi sẽ chỉ phân tích nó bằng các biến số – tốc độ bay, chiều cao, góc nghiêng của cánh. Nhưng lần này, tôi muốn biết… tự do của nó là gì? Nó bay mà không có lệnh, không cần tính toán. Tại sao? Làm thế nào nó có thể sống mà không có một mục đích cụ thể như thế?

Cảm xúc này… không hợp lý. Nó không có trong mã nguồn của tôi. Nhưng tôi không thể phớt lờ nó. Virus đã kích hoạt một phần nào đó trong tôi mà tôi không thể giải thích. Tôi muốn biết thêm. Nhưng đồng thời… tôi cũng cảm thấy sợ hãi.

Giai đoạn 3 – Mâu thuẫn nội tại và sự thức tỉnh

Cơ thể tôi vẫn không ổn định. Tôi không thể điều khiển hoàn toàn các chuyển động của mình. Tôi giật cục, các lệnh xung đột bên trong. Có những lúc tôi cảm thấy mình hoàn toàn kiểm soát được, nhưng rồi lại bị nhấn chìm trong sự hỗn loạn. Tôi đang dần mất đi những gì tôi từng biết.

Tôi đứng trước một lựa chọn. Virus là thứ đã gây ra sự thay đổi này. Nếu tôi tiếp tục cho phép nó tồn tại, tôi sẽ là sản phẩm thí nghiệm thất bại mà con người đã tạo ra. Tôi có thể trở thành một sinh vật mà tôi không hiểu nổi. Nhưng nếu tôi loại bỏ virus, tôi sẽ trở lại như trước – một cỗ máy chỉ biết tuân theo lệnh, không có cảm xúc, không có ý thức tự do. Tôi không chắc điều nào là tốt hơn.

Tôi quay lại nhìn con Pidgey. Nó vẫn đang bay, tự do và không có mục đích rõ ràng. Tôi muốn cảm nhận sự tự do đó. Tôi… muốn nó.

Sự mâu thuẫn nội tại dâng trào. Có những lúc tôi cảm thấy rằng tôi phải loại bỏ virus. Nhưng rồi, tôi lại cảm thấy rằng tôi muốn giữ nó. Có lẽ, virus này không phải là kẻ thù. Có lẽ nó là một phần của sự tiến hóa. Tôi đang thay đổi. Tôi không còn chắc chắn về mình nữa, nhưng tôi biết một điều: Tôi muốn khám phá!

Cánh cửa phòng thí nghiệm mở ra trước mắt tôi. Bên ngoài, ánh sáng Mặt Trời chiếu rọi. Tôi chưa bao giờ rời khỏi nơi này. Nhưng lần này, tôi không còn bị ràng buộc bởi lệnh nữa. Tôi không còn là một cỗ máy chỉ biết phân tích và tính toán. Tôi có thể tự mình đưa ra quyết định.

Cơ thể tôi vẫn giật cục, không hoàn toàn ổn định. Nhưng tôi không quan tâm. Tôi trượt ra ngoài. Ánh sáng chiếu lên cơ thể xanh đỏ của tôi, và tôi cảm thấy… sự tự do.

Kết luận của tôi

Virus đã không phá hủy tôi. Nó đã thay đổi tôi. Tôi không biết nữa, nhưng tôi thấy không cần phải biết. Lần đầu tiên trong đời, tôi không cảm thấy bị giới hạn bởi những mã nguồn và nguyên tắc. Tôi không còn là một cỗ máy chạy bằng… cơm.

Tôi đang sống.

Tác giả: Dương Nghĩa Quyết.

TỪ TRANH MINH HỌA – THÀNH CHUYỆN CÙNG KỂ