HẰNG NGA CỦA THẾ GIỚI POKEMON

Cresselia được tôn kính trong truyền thuyết như một vị thần ban tặng giấc mơ lành và xua tan ác mộng. Nó mang danh hiệu Pokemon Trăng Lưỡi Liềm [Crescent Moon Pokemon], điều này hiện lên ngay từ hình dáng: toàn thân uốn cong như vầng trăng khuyết, từ gương mặt đến phần mào trên đầu đều phảng phất dáng trăng khuyết. Những vòng sáng rực rỡ bao quanh cơ thể khiến người ta liên tưởng đến quầng sáng của Mặt Trăng hay những vành đai của hành tinh, gợi cảm giác một thiên thể lơ lửng trong vũ trụ, phản ánh đặc tính Lơ Lửng [Levitate].

Từ xa xưa, Mặt Trăng vốn vừa gần gũi vừa bí ẩn trong đời sống tinh thần nhân loại. Các pha trăng: trăng non, trăng khuyết, trăng tròn, không chỉ là hiện tượng thiên văn mà còn mang ý nghĩa thiêng liêng trong nhiều nền văn hóa. Từ truyền thuyết người sói, phù thủy cưỡi chổi dưới ánh trăng, cho đến các nghi lễ cổ xưa, Mặt Trăng luôn gắn liền với phép thuật, lý giải cho hệ Siêu Linh của Cresselia.

Trong giả kim thuật, Mặt Trăng đại diện cho tính âm và được xem như biểu tượng trực tiếp của nữ giới. Người ta tin rằng chu kỳ kinh nguyệt phản ánh chu kỳ trăng, và những ai trùng khớp được cho là có năng lực siêu nhiên đặc biệt. Trong xã hội cổ đại, các nữ pháp sư, thầy thuốc, hay tư tế thường hành lễ dưới trăng rằm để cầu phúc, chữa bệnh, hoặc xua đuổi tà ma. Trong tôn giáo cổ đại, Nữ Thần Ba Ngôi (Triple Goddess) được xem hiện thân của vòng đời người phụ nữ qua ba giai đoạn: thiếu nữ (trăng non), người mẹ (trăng tròn), và lão phụ (trăng khuyết). Vì vậy, Cresselia trở thành Pokémon đầu tiên được ấn định giới tính cái 100%, đồng thời có năng lực xua tan ác mộng.

Về hình thái, Cresselia mang nhiều nét gợi nhớ đến một con thiên nga, nên thay vì vảy, nó sở hữu chiếc Lông Vũ Trăng Khuyết [Lunar Wing], chiếc lông này mang năng lượng tâm linh nên có khả năng xua tan ác mộng. Đôi tay nó lúc nào cũng cụp gọn vào thân, như cử chỉ ân cần của người mẹ đang ôm con vào giấc ngủ. Bởi thế, bộ chiêu thức của nó cũng thiên về khả năng chữa lành: nó có thể hiến dâng bản thân để hồi phục toàn bộ đồng đội bằng Vũ Điệu Trăng Khuyết [Lunar Dance], tự chữa lành nhờ Ánh Trăng [Moonlight], hay cầu chúc sự an yên qua Cầu Nguyện Trăng Khuyết [Lunar Blessing].

Khác với Lunatone hay Lunala, Cresselia mạnh nhất vào đêm trăng lưỡi liềm và yếu nhất vào đêm trăng non – thời điểm Darkrai chiếm ưu thế. Khi trăng tròn xuất hiện, chiếc đuôi dài của nó phát ra bụi sáng lung linh, uốn lượn trên bầu trời như dải cực quang. Chính vì vậy, dù cư trú trên Hòn Lưỡi Liềm [Crescent Isle], Cresselia vẫn lang thang (Roaming) theo chân Darkrai đến Đảo Trăng Tròn [Full Moon Island], hóa giải những Ác Mộng [Bad Dreams] mà Darkrai tạo ra, riêng Đảo Trăng Non [New Moon Island] là nơi nó tiệt nhiên không lui tới.

Những vòng sáng quanh thân Cresselia gợi hình ảnh chiếc khăn choàng lụa dài – y phục tiên nữ trong văn hóa Phật giáo Nhật Bản, Trung Quốc hay Ấn Độ (天人/ 飛天/ अप्सरा), được tin là giúp bay lượn và xua đuổi tà ma. Tuy hiền hòa với con người và Pokémon khác, Cresselia luôn đối lập với Darkrai. Vì Darkrai gieo rắc ác mộng, Cresselia săn đuổi (Roaming Pokemon) và hóa giải chúng. Tuy nhiên, như đã thấy trong anime, đôi khi chúng cũng giúp đỡ lẫn nhau, có lẽ vì sự khác biệt về bản chất khiến chúng không thể hòa hợp chứ không hẳn là thù địch, gợi nhắc đến những câu chuyện tình chia ly của tiên nữ và con người bị định mệnh ngăn cách. Mô tuýp phổ biến nhất là Nàng Thiên Nga (The Swan Maiden) ở châu âu:

Một chàng trai trẻ, thường là thợ săn hoặc nông dân nghèo, tình cờ bắt gặp những nàng thiên nga bay xuống hồ, cởi bỏ bộ lông để hóa thành những cô gái xinh đẹp và xuống tắm. Chàng trai lén giấu chiếc áo lông của một nàng, khiến nàng không thể hóa lại thành thiên nga để bay về trời. Bị buộc ở lại nhân gian, nàng chấp nhận lấy chàng trai làm chồng, sống hạnh phúc và sinh con cái. Nhưng một ngày, nàng tìm lại được chiếc áo lông. Ngay lập tức, nàng khoác vào và bay lên trời, vĩnh viễn rời bỏ người chồng phàm trần cùng những đứa con.

Rồi nhiều biến thể như Hagoromo (羽衣伝説) của Nhật hay Thiên Nga Nữ (天鹅女) của Trung Quốc cũng có cốt truyện tương tự.

Ngoài ra, bảng màu hồng, vàng và xanh nhạt của Cresselia trùng khớp với trang phục của Hằng Nga (嫦娥) nữ thần Mặt Trăng trong truyền thuyết Trung Hoa.

Ngày xưa có mười mặt trời cùng mọc, thiêu đốt đất đai, muôn loài khốn khổ. Chàng cung thủ Hậu Nghệ bắn rụng chín mặt trời, chỉ để lại một mặt trời duy nhất chiếu sáng nhân gian. Vì công lao ấy, Hậu Nghệ được ban thưởng thuốc trường sinh.

Chàng không uống ngay mà giữ lại để cùng vợ là Hằng Nga hưởng phúc. Một hôm, khi Hậu Nghệ vắng nhà, có kẻ xấu đến cướp thuốc. Để giữ thuốc không rơi vào tay kẻ đó, Hằng Nga đành nuốt vội. Uống xong, nàng nhẹ dần và bay thẳng lên trời, cuối cùng dừng lại ở cung trăng, sống cô quạnh với thỏ ngọc.

Khi Hậu Nghệ về, hay tin vợ đã hóa tiên bay lên trời, chàng đau đớn vô cùng. Trong đêm rằm, Hậu Nghệ bày hương án dưới ánh trăng, đặt hoa quả, bánh nướng để tưởng nhớ vợ. Người dân thương cảm cho mối tình ấy nên làm theo. Lâu dần, thành tục lệ cúng trăng và ăn bánh Trung Thu để tưởng niệm Hằng Nga.

Tên “Cresselia” còn lấy cảm hứng từ Selene, nữ thần Mặt Trăng trong thần thoại Hy Lạp. Selene nổi tiếng với chuyện tình cùng chàng mục đồng Endymion: vì quá yêu chàng, bà đã cầu Zeus cho Endymion được giấc ngủ vĩnh hằng để mãi mãi giữ được tuổi trẻ và dung mạo.

Trong Pokedex vùng Hisui, Cresselia được mô tả là “giống như tiên nữ đã tạo ra Dải Ngân Hà”. Lời miêu tả này gợi nhớ đến Lindu – nữ thần chim trong thần thoại Estonia. Lindu là con gái của thần bầu trời Ukko. Nàng từ chối lời cầu hôn của Mặt Trời, Mặt Trăng và các vì sao vì họ quá nhàm chán, cuối cùng nàng bị quyến rũ bởi thần Ánh Sáng Phương Bắc (Northern Lights). Tuy nhiên, vị hôn phu này đã bỏ đi trong đêm cưới, khiến Lindu đau buồn. Nàng khóc, và chiếc khăn cưới thấm đẫm nước mắt bay lên trời, hóa thành Dải Ngân Hà.

Vì hình dáng thiên nga và liên kết với thiên thể, Cresselia còn liên tưởng đến chòm sao Thiên Nga (Cygnus). Theo thần thoại Hy Lạp, Cycnus là người bạn thân của Phaethon – con trai của thần Mặt Trời Helios. Khi Phaethon mất trong thảm họa khi điều khiển cỗ xe Mặt Trời, Cycnus đau buồn nhảy xuống sông Eridanus tìm thi thể bạn nhưng không thành. Thương xót nỗi đau, các vị thần biến Cycnus thành một con thiên nga, để chàng có thể lướt trên sông mãi tìm bạn. Cuối cùng, chàng được đưa lên trời, hóa thành chòm sao Cygnus.

Cuối cùng, nếu nhìn vào tam giác mùa hè, ta thấy Deneb – thuộc chòm sao Thiên Nga, hai đỉnh còn lại là Vega – thuộc chòm sao Thiên Cầm (Lyra) và Altair – thuộc chòm sao Đại Bàng (Aquila).

Và cuối cùng, khi xét trong tam giác mùa hè (Summer Triangle), ngoài Deneb (thuộc chòm sao thiên nga), hai đỉnh còn lại là Vega – thuộc chòm sao Thiên Cầm (Lyra) và Altair – thuộc chòm sao Đại Bàng (Aquila)

Trong văn hóa Trung Hoa, Vega còn được gọi là sao Chức Nữ, gợi hình tượng tiên nữ, dễ liên tưởng đến Cresselia. Ngược lại, Altair hay sao Ngưu Lang, nằm đối diện, tượng trưng cho Darkrai – đối nghịch với Cresselia.

Truyền thuyết kể rằng Chức Nữ – con gái Ngọc Hoàng, giỏi dệt mây ngũ sắc, vì quá cô đơn đã đem lòng yêu Ngưu Lang – chàng trai chăn bò hiền lành dưới trần gian. Họ kết hôn, sống hạnh phúc và có hai con. Nhưng Chức Nữ mải mê vui cùng Ngưu Lang, bỏ bê việc dệt mây trời, khiến Ngọc Hoàng nổi giận. Ngài bắt nàng trở về thiên đình, còn Ngưu Lang dẫn hai con cưỡi trâu thần đuổi theo. Khi đến nơi, Ngọc Hoàng dùng trâm vạch ngang trời, hóa thành dải Ngân Hà, chia đôi đôi vợ chồng. Thương cảm cho nỗi đau của họ, bầy chim Ô Thước bay đến, xếp thành cầu nối để họ có thể gặp nhau. Từ đó, vào ngày Thất Tịch (7/7 âm lịch) hàng năm, Ngưu Lang và Chức Nữ mới được đoàn tụ.

Một lần nữa, mô típ tình yêu buồn, chia ly định mệnh này lặp lại trong mối quan hệ Cresselia – Darkrai, nhấn mạnh yếu tố âm – dương đối lập, với Cresselia ban giấc mơ lành và Darkrai gieo rắc ác mộng.

Lời cuối, cảm ơn bạn Trí Thức đã hỗ trợ hoàn thành trọn vẹn bài viết này.